Over CRISPR-Cas - zwaarden worden omgesmeed tot ploegen

CRISPR-Cas - zwaarden worden omgesmeed tot ploegen

Avondlezing door prof.dr. John van der Oost georganiseerd door de Chemische Kring Midden Nederland.

Samenvatting
In een poging de wereld te verbeteren, heeft de profeet Jesaja de volgende legendarische woorden gesproken: “laten we de zwaarden omsmeden tot ploegen, en de speren tot snoeimessen”. Wat Jesaja niet kon vermoeden was dat deze uitspraak niet alleen een inspiratiebron is geweest voor pacifisten onder ons, maar ook voor microbiologen.
In microbiologische laboratoria verspreid over de hele wereld (waaronder in Wageningen) heeft fundamenteel onderzoek aan “biologische wapens” onlangs letterlijk en figuurlijk de basis gelegd voor uiteenlopende toepassingen in de biotechnologie en in de gezondheidszorg. Het CRISPR-verhaal is een prachtig voorbeeld van hoe fundamenteel, nieuwsgierigheid gedreven onderzoek (in dit geval naar een bacterieel afweersysteem) heeft geresulteerd in een technologie die een grote impact kan hebben op onze samenleving. We staan aan het begin van een nieuw tijdperk.
Enkele resterende grote technische uitdagingen van menselijke CRISPR-toepassingen betreffen de specificiteit en het afleveren van het systeem in specifieke weefsels. Afgezien van deze praktische problemen, zijn de kansen van op CRISPR gebaseerde genoombewerking alleen beperkt door onze genetische inzichten, door onze collectieve verbeeldingskracht, en niet in de laatste plaats door wat we ethisch aanvaardbaar vinden. Jesaja zou waarschijnlijk trots op ons zijn: de zwaarden worden momenteel omgesmeed in allerlei hele nuttige ploegen. Als we er verstandig mee om gaan kunnen we daar hele mooie dingen mee doen!

Curriculum vitae
CKMN-John van der OostJohn van der Oost (1958) promoveerde aan de Vrije Universiteit (Amsterdam 1989). Na postdoc posities aan de Universiteit van Helsinki en EMBL-Heidelberg keerde hij in 1992 met een KNAW-fellowship terug naar Amsterdam.
Sinds 1995 is hij groepsleider van de groep Bacteriële Genetica in het Laboratorium voor Microbiologie van Wageningen University. John werd in 2005 benoemd tot hoogleraar.
De eerste tien jaar concentreerde zijn groep zich op de ontdekking van nieuwe enzymen, metabole routes en regulatiesystemen, gebruikmakend van geïntegreerde benaderingen van moleculaire genetica/genomics, biochemie en laboratorium-evolutie. Vanaf 2005 is een nieuwe onderzoekslijn gestart, gericht op microbiële gastheer-virus-interacties, waaronder CRISPR-Cas en Argonaute (financiële ondersteuning van NWO en EU/ERC).
Hij is benoemd als lid van EMBO (2013), de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW, 2017), de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Wetenschappen en Geesteswetenschappen (KHMW, 2019) en de Academia Europaea (2019). Hij is auteur van >300 peer-reviewed wetenschappelijke artikelen, is uitvinder van >30 patenten, medeoprichter / adviseur van NTrans Technologies en adviseur van SCOPE Biosciences en Hudson River Biotechnology. In 2018 ontving hij de Spinozapremie (NWO) en in 2020 de Lennart Philipson Award (EMBL).

Introducé(e)s zijn van harte welkom.

Graag vooraf bericht als u verwacht te komen.
Stuur daartoe een mail naar chemdorpjwj@hotmail.com